لیتوگرافی یک واژه یونانی است که از ترکیب دو کلمه لیتوس به معنای سنگ و گرافیا به معنای نوشتن تشکیل شده است. درواقع معنای اصلی لیتوگرافی چاپ سنگی است که در گذشته‌های دور یکی از روش‌های چاپ بود که بعدها دچار تحول شد و به تکنولوژی تهیه فیلم و ساخت زینک تبدیل شد. لیتوگرافی یکی از مراحل چاپ افست است که در آن صفحه‌هایی فلزی از جنس آلومینیوم موسوم به زینک یا پلیت ساخته می‌شود. جایگاه لیتوگرافی در چاپ افست، به عنوان یک مرحله واسطه است.

به طوری که فایل‌هایی که طراحی می‌شوند اول در لیتوگرافی به صفحات فلزی تبدیل می‌شوند و سپس به چاپخانه ارسال می‌گردند تا بر روی کاغذ عملیات چاپ انجام گیرد. صفحات آلومینیومی با قرار گرفتن بر روی دستگاه پرس مخصوص، توسط غلطک‌های چرمی یا پلاستیکی چرخانده می‌شوند و سپس کاغذ بر روی دستگاه چاپ قرار گرفته و عملیات چاپ به صورت غیراتوماتیک توسط پرس انجام می‌گیرد.

مراحل لیتوگرافی به این صورت است که ابتدا فایل‌های طراحی شده به چهار رنگ اصلی سازنده‌ی خود تقسیم می‌شوند و در مرحله‌ی بعدی تصویر هر رنگ توسط نوعی پلیمر مخصوص بر روی صفحات فلزی چاپ می‌شود. جنس سطح این صفحات فلزی به گونه‌ای است که به هیچ عنوان مرکب چاپ را به خود جذب نمی‌کند. ولی مواد پلیمری که طرح را به واسطه‌ی آن بر روی زینک چاپ می‌کنند، مرکب چاپ را به خود جذب می‌کند. دو روش ایمیج ستر و پلیت ستر برای ساخت زینک وجود دارد که روش اول قدیمی‌تر است.

در این روش هر چهار فایل تفکیک شده از طرح اصلی به صورت مشکی بر روی طلق شفاف چاپ می‌شود. سپس عملیات تهیه فیلم و ساخت زینک انجام می‌گیرد. ولی در روش جدی پلیت ستر بدون نیاز به تهیه فیلم، زینک ساخته می‌شود. به طوری که فایل از کامپیوتر به دستگاه فرستاده می‌شود و زینک به صورت آماده از دستگاه خارج می‌شود.

استفاده از دستگاه پلیت ستر به جای سیستم خروجی (image) به منظور تولید زینک در مجموعه‌ی کیان‌مهر باعث شده کارهای چاپی از کیفیت بالایی برخوردار باشند. همچنین تعامل اپراتورهای این واحد با طراحان و اپراتورهای چاپ یکی دیگر از عوامل اثرگذار در افزایش کیفیت است. جالب است بدانید که لیتوگرافی به خاطر اهمیت و ویژگی‌های خاصی که دارد به مادر صنعت چاپ معروف است. 
 

واحد تحقیق و توسعه مجتمع چاپ و بسته بندی کیان مهر