امروزه بسته‌بندی یکی از اصول اولیه و ضروری است. دارو یکی از کالاهای اساسی هر کشور است که بسته‌بندی و چاپ مناسب آن بسیار حائز اهمیت است. اما به راستی کدام مدل چاپ برای بسته‌بندی دارو مناسب‌تر است؟ دقت داشته باشید که برای پاسخ‌دادن به این سوال باید پیش از هر چیزی با انواع چاپ آشنا شد. در ادامه به معرفی و بررسی مدل‌های چاپ می‌پردازیم و سپس بهترین آن‌ها را برای چاپ جعبه دارویی و بسته بندی آن معرفی می‌کنیم، پس تا انتها با ما همراه باشید.
|
بیشتر بخوانید: در چاپ جعبه دارویی چه نکاتی را باید رعایت کنیم؟ |
شناخت انواع چاپ برای برخی افراد ازجمله متخصصان حوزه چاپ، افراد فعال در حوزه چاپ بسته‌بندی، گرافیست‌ها و... امری ضروری به شمار می‌آید. بدون شک این افراد در صورت عدم شناخت انواع چاپ با مشکلات بسیاری مواجه خواهند شد. اما دقت داشته باشید که تولیدکنندگان می‌توانند با شناخت انواع چاپ بسته‌بندی محصولات خود را به سادگی انجام دهند و به این ترتیب هزینه‌های خود را تا حد بسیار زیادی کاهش دهند.
همانطور که می‌دانید چاپ در هر صنعت با چالش‌های بسیار زیادی مواجه است اما زمانی که صحبت از بسته‌بندی دارو می‌شود این چالش‌ها چندین برابر می‌شوند.
برای مثال در صنعت چاپ بسته‌بندی دارو چاپ‌خانه مورد نظر باید ماشین‌آلات و ابزارهای موردنیاز را فراهم کند. همچنین این چاپ‌خانه باید بسیار امن باشد تا به این ترتیب افراد کلاهبردار نتوانند به آن نفوذ کنند و داروهای تقلبی را جایگزین داروهای اصلی کنند. از دیگر چالش‌های صنعت چاپ دارو این است که پرسنل و کارگران چاپ‌خانه موردنظر باید سوابق مورد تأییدی داشته باشند.
فرآیند بسته‌بندی دارو در برخی شرایط بسیار کندتر از حد معمول پیش می‌رود اما به‌راستی دلایل کندی این فرآیند چیست؟ دقت داشته باشید که حفظ یکدستی چاپ در تمام مدت و کنترل کیفیت چشمی تک‌تک فرم‌ها و جعبه‌های چاپ از اصلی‌ترین و مهم‌ترین دلایل کندی مراحل اصولی بسته‌بندی دارو است.
شایان ذکر است که در بسته‌بندی دارو نباید هیچ فونت ناخوانا بر روی کار چاپ وجود داشته باشد. درنتیجه چاپگرها باید مجهز به یک دوربین امنیتی شوند تا به این ترتیب بتوانند تمام کارها را کنترل کنند.
 |
 |
همانطور که گفتیم چاپگرها با عملکرد خود سرعت بسته‌بندی را تا حد بسیاری کاهش می‌دهند اما فراموش نکنید که به این ترتیب کیفیت چاپ محصولات شما تضمین می‌شود. تصاویر چاپ شده بر روی بسته‌های دارویی یکی از اصول اصلی و مهم بسته‌بندی دارو است، چراکه تصاویر چاپ‌شده در برخی مواقع و شرایط هیچ ربطی به یکدیگر ندارند.
|
بیشتر بخوانید: قوانین مهم در چاپ جعبه دارویی |
فراموش نکنید که چاپگرها یا توجه به تصاویر بسته‌بندی درمی‌یابند که باید کار را به چه صورتی انجام دهند یا اینکه از چه ماشینی استفاده کنند. درنهایت قیمت نهایی چاپ یک دارو با توجه به تصاویر، مقدار پیچیدگی آن‌ها و... مشخص خواهد شد.
بطورکلی سه نوع چاپ وجود دارد که عبارت است از؛ چاپ افست یا لیتوگرافی، چاپ دیجیتال و چاپ اسکرین. در ادامه به بررسی دقیق این انواع می‌پردازیم.
در حال حاضر پراستفاده‌ترین روش چاپی در فرآیند چاپ دارو چاپ افست یا لیتوگرافی است که دارای ویژگی‌هایی نظیر؛ استحکام، سرعت، کیفیت، دوام، قیمت مناسب اقتصادی و... است.
پیش از هرچیزی دقت داشته باشید که در فرآیند لیتوگرافی از صفحه‌های فلزی استفاده می‌شود.
صفحه‌های فلزی در فرآیند چاپ افست بطورمعمول از پودر آلومینیوم ساخته می‌شوند و زینک نام دارد. زینک‌ها در دستگاه چاپ افست عملیات چاپ بر روی کاغذ را انجام می‌دهند.
در فرآیند چاپ لیتوگرافی صفحه‌های مورداستفاده از دو جنس مختلف روغن‌دوست یا غیرآبی و جوهرگیر هستند. دقت داشته باشید که در قسمت‌های آب دوست صفحه‌های لیتوگرافی هیچ تصویری چاپ نمی‌شود.
درنهایت دقت داشته باشید که هزینه‌ی بسیار زیادی جهت راه‌اندازی، ایجاد صفحات و جوهر نیاز است، به همین خاطر چاپ افست برای تعداد کم به صرفه نیست و امروزه اغلب برای تعداد بالای چاپ مورد استفاده قرار می‌گیرد.
امروزه لیتوگرافی به روش‌های مختلف و بسیاری انجام می‌شود که از معروف‌ترین و کاربردی‌‌ترین آن‌ها می‌توان به لیتوگرافی نوری، لیتوگرافی نرم، لیتوگرافی باریکه الکترونی، لیتوگرافی قلم آغشته و... اشاره کرد.
همانطور که گفتیم آماده‌سازی چاپ سنگی و چاپ افست را لیتوگرافی می‌نامند. فرم چاپ آماده‌شده برای چاپ افست زینک یا پلیت نام دارد. در روش چاپ افست قسمت‌های بدون چاپ و چاپ‌شونده روی پلیت بر روی یک سطح صاف و مسطح قرار می‌گیرند. دقت داشته باشید که سطح پلیت یا زینک قابلیت جذب مرکب و انتقال آن به لاستیک را دارد. دیگر سطوح پلیت یا همان قسمت‌های بدون چاپ مرکب را دفع می‌کنند.
قسمت‌های بدون چاپ پلیت با محلول‌های مرطوب‌کننده مختلف ازجمله آب مرطوب می‌شوند. لازم به ذکر است که امروزه چاپ افست یا لیتوگرافی آشناترین نمونه چاپ همسطح است.
می‌توان گفت که اصلی‌ترین و مهم‌ترین تفاوت چاپ دیجیتال با دیگر انواع چاپ در این است که از تونر به جای جوهرهای معمولی در آن استفاده می‌شود. همچنین در چاپ دیجیتال طرح موردنظر شما بطور مستقیم از فایل پی دی اف چاپ خواهد شد.
دفت داشته باشید که چاپ دیجیتال هیچ هزینه‌ای برای راه‌اندازی یا محدودیت چاپ ندارد، درنتیجه این امر چاپ دیجیتال بهترین و مناسب‌ترین نوع چاپ برای تعداد‌های پایین چاپ، چاپ‌های سفارشی، شخصی و... است.
چاپ اسکرین یکی از قدیمی‌ترین انواع چاپ است که از اوایل قرن بیستم برای چاپ بر روی سطوح مختلف ازجمله پارچه، چوب، شیشه، صفحات تبلیغاتی و... مورداستفاده قرار می‌گرفته است. در این نوع چاپ اسکرین تصویر به روی یک سطح مشبک منتقل می‌شود و نواحی خالی که باقی می‌ماند با لایه‌ای خاص پوشیده می‌شود.
دقت داشته باشید که فرآیند چاپ اسکرین شامل فشردن جوهر به صفحه مشبک و درنهایت بر روی متریال چاپی است.
|
بیشتر بخوانید: چاپ و بسته بندی جعبه های دارویی |
بطورکلی می‌توان گفت چاپ تعداد بالا نوعی فرآیند است که در آن صدها و هزاران چاپ انجام می‌گیرد. دقت داشته باشید که در این نوع چاپ هزینه هر نسخه‌ی چاپی تا حد بسیاری کاهش می‌یابد.
در این روش سطح چاپ‌شونده از سطوح بدون چاپ برجسته‌تر است. دقت داشته باشید که قسمت برجسته در این روش مرکبی می‌شود و سپس در اثر فشار به کاغذ یا سطح کار چاپی منتقل می‌کند. لازم به ذکر است که هم نوردهای مرکب و هم کاغذ در چاپ برجسته تنها با قسمت برجسته تماس پیدا می‌کنند. از معروف‌ترین و محبوب‌ترین نمونه‌های چاپ برجسته می‌توان به چاپ فلکسوگرافی، چاپ لترپرس و... اشاره کرد.
 |
همانطور که از نام این نوع چاپ مشخص استصفحات یا کلیشه‌های چاپی قابل انعطاف در این نوع چاپ کاربرد دارند. در چاپ فلکسوگرافی تمام عملیات‌ها ازجمله برش، تاکردن و... از طریق چاپگرها و بصورت درون خطی انجام می‌گیرند. از مهم‌ترین تولیداتی که با روش فلکسو چاپ و بسته‌بندی می‌شوند به بسته‌بندی مایعات نظیر؛ آب‌میوه و...، چاپ روزنامه، کتاب جیبی، برچسب، پاکت‌های کاغذی و پلاستیکی، مقوا، کاغذ دیواری و... اشاره کرد.
لترپرس یکی از قدیمی‌ترین روش‌های چاپ است که در دسته روش‌های چاپ برجسته قرار می‌گیرد. دقت داشته باشید که در لترپرس تصاویر پس از آنکه برخورد مرکب با سطح برجسته لوح یافتند به کاغذ منتقل می‌شوند.
چاپ لترپرس دارای مزایا و معایب بسیاری است که در ادامه به بررسی مهم‌ترین آن‌ها می‌پردازیم.
مزایای چاپ لترپرس
مهم‌ترین مزایای چاپ لترپرس عبارت است از؛
• خوانابودن متون مختلف روی تمام کاغذها حتی کاغذهای بدون پوشش
• پایین‌بودن باطله کار حتی با وجود توقف‌های مکرر در زمان چاپ
• و...
معایب چاپ لترپرس
مهم‌ترین معایب چاپ لترپرس عبارت است از؛
• هزینه تهیه پلیت لترپرس تقریباً بالا است.
• سرعت چاپ در لترپرس نسبت به افست پایین است.
• کیفیت چاپ نوانس‌های رنگی نسبت به چاپ افست بسیار ضعیف است.
• و...
چاپ فلکسو نسبت به چاپ لترپرس مزایای بسیار زیادی دارد که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به کاهش هزینه‌های انرژی برق، نیاز بسیار کم به سرویس و نگهداری، عدم نیاز به تنظیم تیغه مرکب‌دان، کاهش ضایعات چاپی و... اشاره کرد.
|
بیشتر بخوانید: چاپ و بسته بندی جعبه های دارویی |
در روش چاپ گود قسمت‌های چاپ‌شونده پایین‌تر یا گودتر از قسمت‌های بدون بدون چاپ قرار می‌گیرند. دقت داشته باشید که قسمت گود در این نوع چاپ با مرکب پر می‌شود و به این ترتیب مرکب اضافی از سطح سیلندر پاک می‌شود.
حال در این مرحله سیلندر چاپ با فشار با سطح کار یا سطح کاغذ تماس پیدا می‌کند و به این ترتیب مرکب را به سطح آن منتقل می‌کند.
چاپ استنسیل یکی دیگر از روش‌های چاپ است. در این روش قسمت‌های بدون چاپ و چاپ‌شونده بر روی یک صفحه توری با شبکه‌های بسیار ریز قرار می‌گیرند. حال فرض کنید که هر دو قسمت بر روی یک صفحه توری قرار می‌گیرند، در این شرایط چه چیزی آن‌ها را متمایز می‌سازد؟
دقت داشته باشید که بر روی این توری قسمت‌های چاپ‌شونده بصورت باز و قسمت‌های بدون چاپ به شکل بسته قرار می‌گیرند. همچنین در مرحله چاپ مواد چاپ‌شونده در تماس با توری آماده‌شده قرار می‌گیرند. درنهایت می‌توان گفت که چاپ سیلک اسکرین از معروف‌ترین و محبوب‌ترین انواع چاپ استنسیل به شمار می‌آید.
سیلک اسکرین با روش‌های دیگر چاپ تفاوت‌های بسیار زیادی دارد. دقت داشته باشید که در این روش لوح چاپ عملاً یک استینسل مختلط است که بر روی پردهای نوری از پارچه یا فلز نگه داشته می‌شود.
امروزه از این نوع چاپ می‌توان برای ابزارهای مختلف استفاده کرد که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به کاغذ، فلز، پلاستیک‌ها، پارچه، شیشه، سرامیک، چوب و... اشاره کرد.
شایان ذکر است که مهم‌ترین مزیت چاپ سیلک اسکرین قابلیت انعطاف کاربردی آن است. به این معنا که شما می‌توانید با انتخاب انواع مختلف پارچه میزان این نوع چاپ را تغییر دهید.
 |
 |
غیر از روش‌های ذکرشده روش‌های چاپ دیگری نیز وجود دارد که در ادامه به معرفی و بررسی مهم‌ترین آن‌ها می‌پردازیم. البته دقت داشته باشید که این روش‌های چاپ معمولاً کاربردهای خاصی دارند.
روش چاپ الکترواستاتیک از دیگر روش‌های چاپ است که بر مبنای نیرویی است که در اثر جذب قطب‌های مثبت و منفی یک شارژر الکتریکی ایجاد می‌شود. بدون شک می‌دانید که قطب‌های هم‌نام یکدیگر را جذب نمی‌کنند. چاپ الکترواستاتیک در حال حاضر به دو روش مستقیم و غیرمستقیم انجام می‌گیرد.
عملکرد این روش چاپ به اینصورت است که نسخه اصلی به شکل وارونه روی شیشه قرار می‌گیرد و سپس از قسمت زیر شیشه به این نسخه نور می‌دهند. قسمت‌های بدون چاپ از طریق لنز دستگاه بر روی سطح سیلندر دوار منعکس می‌شوند. درنتیجه این امر شارژ الکتریکی مثبت انجام می‌گیرد.
|
بیشتر بخوانید: اقدامات اولیه برای چاپ جعبه دارویی چیست؟ |
در این روش چاپ ذرات مرکب بر روی سطح موردنظر اسپری می‌شوند. دقت داشته باشید که چاپگرهای اینک جت از سه قسمت اصلی تشکیل شده‌اند که عبارتند از؛
• سیستم کنترل
• مجموعه نازل‌ها یا دماغه چاپگر
• سیستم مرکب‌دان
لازم به ذکر است که کیفیت این نوع چاپ بسیار بالا است.
در چاپ لیزری تصویر موردنظر با استفاده از یک منبع لیزری کنترل‌شده ایجاد می‌شود. دقت داشته باشید که در این روش چاپ به جای آنکه تصویر اسکن شود در مراحل اولیه چاپگر لیزری تصویر را به شکل دیجیتال از یک دیسک مغناطیسی دریافت می‌کند و درنتیجه بر روی پردازشگر یا کامپیوتر نمایش داده می‌شود.
در مطالب فوق انواع روش‌های بسته‌بندی دارو را معرفی و بررسی کردیم.
همانطور که گفتیم برخی از روش‌های موجود برای بسته‌بندی تعداد بسیار زیادی دارو مناسب است و در غیراینصورت ضرر فراوانی به تولیدکننده وارد خواهد کرد.
درنتیجه پیشنهاد ما به شما این است که با توجه به حجم داروهای موردنظر خود از بهترین و مناسب‌ترین روش چاپ جهت بسته‌بندی محصولات خود بهره بگیرید تا به این ترتیب بیش‌ترین بازدهی با کم‌ترین ضرر را داشته باشید.
همانطور که گفتیم داروها یکی از اساسی‌ترین و ضروری‌ترین کالاهای هر کشور هستند که در بسته‌بندی و چاپ آن‌ها باید به نکات بسیاری توجه داشت. برای چاپ جعبه دارویی پیش از هرچیزی نوع و گرماژ مقوا را با توجه به وزن و اندازه‌ی دارو انتخاب کنید. حال طراحی تیغ جعبه و طراحی سه‌بعدی دارو را انجام دهید و درنهایت طرح موردنظر خود بر روی جعبه دارو را با استفاده از یکی از روش‌های ذکرشده نظیر؛ چاپ افست، لیتوگرافی، استنسیل، سیلک اسکرین، الکترواستاتیک و... طراحی کنید. فراموش نکنید که در بسته‌بندی محصولات دارویی بسته‌بندی مستحکم و زیبا موجب جلب اعتماد مشتریان خواهد شد، درنتیجه ضروری است که در انتخاب متریال بسته‌بندی خود دقت بسیاری بکار ببرید.
واحد تحقیق و توسعه مجتمع چاپ و بسته بندی کیان مهر