در اثر تماس سیلندر لاستیک با سیلندر چاپ، مرکب به سطح کاغذ می رسد. بدین خاطر این نوع چاپ روش غیر مستقیم محسوب می شود. (فرم چاپ در تماس مستقیم با کاغذ نیست.(
(با کلیک بر روی هر عنوان به توضیحات بیشتر هدایت می شوید
چاپ افست که به آن چاپ لیتوگرافی نیز گفته می شود، بر اساس روش چاپ همسطح بوده و امروزه پر استفاده ترین روش چاپی است و این مساله به دلیلی ویژگی های خاص این روش است که ترکیبی از استحکام و سرعت و کیفیت و صرفه جویی اقتصادی را در رابطه با بخش وسیعی از کارهای چاپی دارد.
 |
 |
واژه لیتوگرافی از دو کلمه یونانی (لیتو) یعنی سنگ و گرافین یعنی نوشتن تشکیل شده است. این موضوع یعنی نوشتن بر روی سنگ به سال 1796 بر می گردد .
زمانی که این روش به وسیله آلویس زنه فلدر در باواریا کشف شد. او بر حسب اتفاق دو اصل عمده این روش را کشف کرد.
لیتوگرافی ( یا چاپ سنگی ) در شکل اولیه آن به این صورت بود که طرح مورد نظر روی لوح سنگی کشیده می شد، سپس سطح سنگ با استفاده از آب و صمغ عربی شست و شو داده می شد.
قبل از چاپ، سنگ را با آب مرطوب می کردند و در نتیجه قسمت های چرب شده سنگ ، آب را دفع کرده سپس لوح سنگی مرکب زده می شد که این مرکب به قسمت های قابل چاپ که قبلا چرب شده بود می چسبید.
قسمت های آب خورده آن مرکب را دفع کرده و سپس با قرار دادن کاغذ بر روی سنگ و وارد کردن کمی فشار تصویر مرکب خورده بر روی کاغذ منتقل می شد.
کاربرد عکاسی در لیتوگرافی امکان انتقال مستقیم تصویر را بدون نیاز به طراحی و یا انتقال با دست ممکن ساخت.
این روش باعث شد تا لیتوگرافی در سطح وسیعی مورد استفاده قرار گیرد، چون در این صورت است که می توان متن و تصویر را بدون نیاز به طراح زبردست و با دقت بیشتری نسبت به کار با دست، تولید کرد.
لوح سنگی به علت حجم زیاد آن کم کم جای خود را به صفحات نازک فلزی و قابل انعطاف داد، که بعدها در اثر پیشرفت تکنولوژی، پلیت هایی از جنس پلاستیک و کاغذ نیز عرضه شد.
چاپ لیتوگرافی مستقیم، یعنی چاپ مستقیم از طریق یک پلیت و بدون استفاده از لاستیک، در آغاز توسط هنرمندان برای چاپ آثاری به تعداد اندک مورد استفاده قرار می گرفت.
از اوایل قرن بیستم لیتوگرافی مستقیم کم کم جای خود را به لیتوگرافی افست داد، که در آن تصویر چاپ شونده به صورت غیر مستقیم و با واسطه (لاستیک) بر روی کاغذ چاپ می شود.
 |
یعنی طرح چاپ شونده به شکل ناخوانا (معکوس) بر روی واسطه ای به نام لاستیک (افست) شده و مجددا به صورت خوانا بر روی کاغذ چاپ می شود.
بنابراین در چاپ افست تصویر به شکل خوانا (مستقیم بر روی پلیت( منعکس می شود، سپس به حالت ناخوانا (معکوس) بر روی لاستیک افست شده و در نهایت به شکل خوانا بر روی کاغذ چاپ می شود. چاپ افست قبل از این که بر روی کاغذ و مقوا انجام شود به عنوان یک روش مناسب برای چاپ حلب مورد استفاده قرار می گرفت.
پیشرفت های فراوانی در تکنولوژی چاپ افست صورت گرفته که این روش را به عنوان یکی از مهم ترین و پراستفاده ترین روش های چاپی مطرح کرده است.
تنوع ماشین های چاپ افست بسیار زیاد است :
از ماشین های افست ورقی کوچک در ابعاد ۵۰۰ × ۳۷۵ میلی متر یا کمتر تا ماشین ورقی بزرگ تر از ۱۶۰۰ × ۱۲۰۰ میلی متر و به صورت چند رنگ.
 |
 |
امروزه ماشین های رول از نوع کوچک و کم عرض تا بزرگ و پهن با قطر سیلندر بسیار بزرگ به صورت ۸ رنگ و بالاتر در دسترس قرار دارند. انعطاف پذیری روش چاپ افست، امکان چاپ بسیاری از محصولات متنوع را فراهم ساخته است.
ماشین های افست کوچک برای چاپ کارهایی مثل سربرگ، چاپ کارت ویزیت، انواع فرم های تجاری، دفترچه، کتابچه، انواع صورت حساب و فاکتور فروش، بسیار ایده آل است. محدوده کار این نوع ماشین ها اغلب از چاپ یک رنگ شروع شده و تا چاپ چهار رنگ ادامه پیدا می کند. در این ماشین ها امکانات اضافی برای شماره زنی، زنی نیز وجود دارد.
ماشین های افست بزرگتر معمولا با فرمت چاپی در محدوده ابعاد بزرگتر از B3 و A3 تا ز B0 و A0 قرار دارند (بر اساس اندازه های بین المللی کاغذ A وB ) محدوده کار این ماشین ها چاپ مجلات، چاپ بروشور، کتاب، پوستر و کاتالوگ را با تیراژهای کم و متوسط در تا چاپ جعبه و کارتن گسترش پیدا می کند.
ماشین های چاپ افست رول یا وب (web) براساس نوع محصولات چاپی آن به سه گروه تقسیم می شوند؛
ماشین های افست رول کوچک، مخصوص چاپ رول های کم عرض، برای چاپ فرم های تجاری (فرم پیوسته) به صورت سیاه و سفید و رنگی که به صورت ماشین های تک رنگ یا چند رنگ عرضه می شوند.
این ماشین ها در قسمت خروجی ممکن است رول به رول یا رول به ورق تحویل دهند.
ماشین های چاپ افست رول بزرگ به دو گروه اصلی تقسیم می شوند: ماشین های چاپ افست رول هیت ست (Heatset) و کلدست (Coldset).
هیت ست ماشینی است دارای خشک کن حرارتی که مرکب در آن با استفاده از گرما، بر روی کاغذ خشک می شود و کلدست یا بدون خشک کن، ماشینی است که مرکب با نفوذ به سطح کاغذ و بدون حرارت خشک می شود.
معمولا از روش کلدست برای چاپ روزنامه و تولیداتی از آن قبیل – که بیشتر حالت سیاه و سفید و با یک رنگ اضافی و یا به شکل چهار رنگ چاپ می شوند، استفاده می کنند.
در روش هیت ست (حرارتی) همان طور که از نامش پیداست، برای خشک کردن مرکب بر روی کاغذ از حرارت استفاده می شود و برای تولیداتی با کیفیت بالا کاربرد دارد.
از این روش برای چاپ محصولات با کیفیت بالا و در تیراژ زیاد مثل مجلات پر تیراژ، چاپ کاتالوگ و بروشور های دارویی استفاده می کنند.
واحد توسعه و تحقیق شرکت چاپ و بسته بندی کیان مهر