در پایان هر فرآیند فرمولاسیون دارو، داروها معمولا در برابر آلودگی های بیولوژیکی و کلیه عوامل نامطلوب خارجی مانند رطوبت، نور، اکسیژن، شوک مکانیکی، دما و... محافظت می شوند زیرا عوامل مختلفی می تواند خصوصیات فیزیکی، خواص شیمیایی و اثر درمانی دارو را تغییر دهد. این تغییر در خصوصیات فیزیکی، خواص شیمیایی و اثر درمانی دارو منجر به ایجاد میکروب ها می شود و با واکنش های نامطلوب همراه هستند. بسیار مهم است که بیمار با خیال راحت از دارو استفاده کند. پس باید طراحی بسته بندی دارو با دقت زیادی انجام شود.
فهرست مطالب:
(با کلیک بر روی هر عنوان به توضیحات بیشتر هدایت شوید.)
طراحی بسته بندی دارویی فاکتورهای زیادی دارد که بر طراحی انسان محور تمرکز دارد. هر جنبه از بسته بندی دارو باید از ایمنی و منافع مصرف کننده برخوردار باشد. این امر باعث می شود طراحی برای دارو کاملا متفاوت از سایر اشکال بسته بندی باشد. در صنعت مراقبت های بهداشتی دستورالعمل های زیادی به خصوص در طراحی بسته بندی دارویی وجود دارد. بنابراین جای تعجب نیست که یک طرح ممکن است قبل از اینکه در پایان تصویب شود، چندین بار تجدید نظر شود.
مقررات براساس مکان متفاوت است اما باید بدون اشتباه دنبال شود. میزان اطلاعات ارائه شده عامل دیگری است که بر طراحی تأثیر می گذارد. بسته به جعبه و بطری های استفاده شده به عنوان ظرف برای دارو، طراحان فضای محدودی را که می توان از آنها استفاده شود برای جا دادن همه چیز در آن استفاده می کنند.
برای دستیابی به استانداردهای صنعت مراقبت های بهداشتی قبل از قرار گرفتن در قفسه ها، سطح بالایی از خلاقیت لازم است. به همین دلیل طراح باید صبور باشد، به جزئیات توجه زیادی می کند و در صورت لزوم از تجدید نظر استقبال می کند.
صنعت داروسازی مخفف یکی از پرمصرف ترین صنایع در جهان است. مقررات خاص مربوط به طیف وسیعی از فعالیت های لازم در زمینه تولید، تحقیق، ایجاد محصولات جدید، محافظت از آنها و قرارگیری در بازار است. این به این نتیجه می رسد که فروش داروها به استراتژی های بازاریابی و فرآیندهای تولید آثار هنری به وضوح مشخص شده نیاز دارد.
بخش عمده ای از مشکلات مربوط به خطاهای دارویی مخلوط دارویی است. ممکن است داروهایی با نامهای مشابه باشند، بسته هایی با ظاهر مشابه و داروی مشابه با فرمولاسیون و دوزهای مختلف وجود داشته باشد. در ساخت محصولات دارویی، تضمین، کیفیت است.
علاوه بر این، سیستم تضمین کیفیت برای تولید محصولات دارویی باید اطمینان حاصل کنند که مقدمات برای تولید، تهیه و استفاده از صحیح و بسته بندی انجام شده است. برخی از افراد گاهی بسته بندی را یک کار اضافی می دانند اما باید تأکید کرد که بسته بندی ثبات را حفظ می کند و کیفیت محصولات دارویی را بالا می برد و از آنها در برابر عوامل مختلفی محافظت می کند اطمینان بخش بودن بسته بندی دارویی بسیار مهم است.
بسته بندی پلاستیکی مناسب برای محصولات دارویی و بهداشتی باید بسیاری از الزامات را برآورده کند. باید ضمن انتقال پیام های بازاریابی و افزایش فروش، از محصول در برابر تاثیرات بیرونی محافظت کند و کاربران را در مورد محتوا آگاه کند. در عین حال، باید اطمینان حاصل کند که محتوا به راحتی باز و بسته می شود.
ایمنی کودک یکی دیگر از پیش نیازهای مهم است. هر بسته باید به گونه ای باشد که کودکان را از مصرف ناخواسته دارو در امان نگه دارد. نهادهای نظارتی دستورالعمل هایی را صادر کرده و صنعت اقداماتی را برای انطباق با مقررات و ایمن سازی بسته بندی آنها برای کودکان انجام می دهد. کودکان معمولا وقتی می خواهند به محتوای بسته بندی دارویی دسترسی پیدا کنند مهارت های غیرمنتظره ای از خود نشان می دهند. بسته بندی باید مقاوم در برابر کنجکاوی کودکان باشد.
بسته بندی نقش بسیار مهمی در حفظ سلامت و تجویز محصولات دارویی دارد. اگر به دنبال داروخانه بگردید، انواع بسته بندی های دارویی مختلف را مشاهده خواهید کرد. شرکت های دارویی و بسته بندی انواع مختلف بسته بندی ساخته شده از مواد مختلف را متناسب با نوع دارو و مطابق با خواسته ها و ترجیحات مصرف کننده مدرن انتخاب می کنند.
بسته بندی دارویی دارای طیف وسیعی از کاربردهای مهم است. بسته بندی داروها علاوه بر اینکه برای نگهداری و محافظت از داروها استفاده می شود، برای اهداف بازاریابی و تبلیغ مارک های مختلف و تسهیل استفاده از محصولات دارویی نیز ضروری است. انواع مختلفی از بسته بندی برای یک محصول دارویی وجود دارد که در دسته بندی اولیه، ثانویه و سوم طبقه بندی می شوند. استفاده از رنگ های مناسب در طراحی جعبه دارویی نکته مهمی است و می توان برای هر دارو از رنگ خاصی استفاده کرد. بسته بندی اولیه دارویی ماده ای است که محصول دارویی را احاطه کرده است، در حالی که بسته بندی ثانویه و سوم محافظت خارجی بیشتری را ایجاد می کند.
متداول ترین انواع بسته بندی دارویی اولیه عبارتند از،ویال، بطری، بسته های قرص،کیت، سرنگ، آمپول هستند اما بسته بندی ثانویه شامل کارتن و جعبه است. استفاده از جعبه مقوایی و شیارهای برش برای ایجاد صفحه های قابل بسته شدن مجدد می تواند بسته بندی ثانویه را برای کسانی که همیشه در سفر هستند راحت تر کند. به عنوان مثال کارتن های تاشو کوچک و قابل بسته شدن هستند و برای بسته بندی جعبه ها یا بسته های چوبی ایده آل هستند زیرا می توان آنها را در حین حرکت گرفت و از ریختن محصولات از جعبه جلوگیری کرد.
علاوه بر این، بسته بندی را می توان بصورت ساده تر و کوچک تر طراحی کرد تا راحت تر در جیب یا کیف قرار گیرد. سهولت در باز شدن و راحتی کار باید با طراحی مناسب متعادل شود تا اطمینان حاصل شود که بسته بندی در برابر باز شدن توسط کودکان مقاوم است. درپوش های طراحی شده برای برداشتن با فشار دادن یک اهرم در کنار کلاهک، در برابر بازشدن توسط کودکان مقاومت بیشتری دارند. این مکانیسم ها به گونه ای طراحی شده اند که حداکثر دسترسی افراد مسن را نیز تضمین می کند.
بسته بندی بطری های دارویی انواع مختلفی دارد. معمولا از بطری های شیشه ای برای نگهداری داروها استفاده می شود. بطری های شیشه ای از اندازه های مختلفی (از کوچک گرفته تا بزرگ) برخوردار هستند و در رنگ های مختلف نیز یافت می شوند.
بطری های شیشه ای کهربا رایج است و سفارش بطری های شیشه ای آبی و سبز نیز وجود دارد. به دلایل ایمنی، بطری های شیشه ای دارویی اغلب دارای بسته های مهر و موم شده برای جلوگیری از دسترس کودکان هستند.
از پلاستیک برای ایجاد بطری محصولات دارویی استفاده می شود و بطری ها با استفاده از طیف وسیعی از انواع مختلف پلاستیک تولید می شوند.
مانند بطری های شیشه ای، ظروف پلاستیکی و بطری های نمونه نیز به صورت بسیار کوچک، اندازه های کوچک و بزرگ تهیه می شوند و یا شفاف، سفید یا کهربا یی هستند. نمونه هایی از پلاستیک های مورد استفاده برای بطری های دارویی شامل PET ، PP ، LDPE و HDPE است.
مواد بسته بندی دارویی
بسته بندی دارو با استفاده از طیف وسیعی از مواد تولید می شود و طیف گزینه ها به دلیل پیشرفت در تحقیق و توسعه، در حال گسترش است. متداول ترین مواد شیشه و پلاستیک است.
نوع بسته بندی که برای داروی خاصی انتخاب می شود به عواملی مختلفی از جمله، درجه حفاظت مورد نیاز برای محصول، مقدار مصرف، راحتی و سهولت استفاده برای مشتری، روش پر کردن، هزینه و... بستگی دارد.
شیشه ده ها سال است که مورد استفاده قرار می گیرد و فواید زیادی دارد. بطری های شیشه ای شفاف و مقاوم هستند و به راحتی می توان آنها را برچسب گذاری و شناسایی کرد و در طیف وسیعی از اشکال و اندازه های مختلف وجود دارد و به راحتی می توان آنها را شست و شو داد.
هنگام مشاهده بسته بندی دارویی بسیار معمول است که با بطری های شیشه کهربا روبرو شوید. از شیشه کهربا بیشتر از شیشه شفاف استفاده می شود زیرا از دارو در برابر اشعه ماورا بنفش محافظت می کند که می تواند به محصول آسیب برساند. پلاستیک یکی از همه کاره ترین مواد در جهان است. پلاستیک سبک و انعطاف پذیر است،
می توان از آن برای تولید بسته بندی از هر شکل و اندازه استفاده کرد و شکستن آن بسیار دشوار است. اینها همه مزایای مواد بسته بندی دارویی است. انواع مختلفی از پلاستیک در بسته بندی دارویی استفاده می شود، از جمله، پلی اتیلن ترفتالات، پلی اتیلن با چگالی بالا، پلی پروپیلن، بسته بندی استریل. از بسته بندی استریل برای اطمینان از ایمن بودن استفاده از محصولات دارویی و تجهیزات پزشکی استفاده می شود. آنها نه تنها از محصول محافظت می کنند، بلکه برای سلامتی هم مفید هستند.
روش های مختلفی برای ارائه بسته دارویی وجود دارد و اغلب هنگام مراجعه به یک داروخانه با انواع مختلف بسته بندی روبرو خواهید شد. بسته بندی دارویی شامل مجموعه ای از مواد است که برای حفظ و محافظت از دارو و استفاده مشتری و بیمار از آن با خیال راحت انتخاب می شود. از بطری های شیشه ای گرفته تا ظروف پلاستیکی ابتکاری، بسته بندی در هر شکل و اندازه ای وجوددارد. بسته بندی ثانویه به کارتن یا جعبه ها گفته می شود که انتخاب طرح گرافیکی بسته بندی دارو بر اساس مخاطب (کودک و بزرگسال) برای نگهداری در یک گروه قرار گرفته اند، در حالی که بسته بندی سوم به وسایل حمل و نقل داروها گفته می شود.
بسته های بسته بندی تکی برای محصولات دارویی یکبار مصرف مانند سرنگ استفاده می شود. این نوع بسته بندی اغلب برای پشتیبانی بیشتر با بسته بندی های قرص ترکیب می شود. بسته بندی قرص برای قرار دادن محصولات پزشکی جداگانه در یک بسته بزرگ تر، محافظت از آنها در برابر آلودگی استفاده می شود.
جعبه ها و کارتن ها برای نگهداری داروهایی که به صورت بسته بندی شده در کارتن های جداگانه عرضه می شوند، مناسب ترین نوع هستند. کارتن ها معمولا از تخته های فیبر ساخته می شوند و می توانند در دمای اتاق نگهداری شوند. جعبه ها راه حل مناسبی برای قرار دادن تجهیزات پزشکی با شکل های مختلف هستند. جعبه ها می توانند برای مطابقت با استانداردها تولید شوند.
برای اینکه داروها عملکرد مناسبی داشته باشند، باید بسته بندی آنها به گونه ای باشد که از یکپارچگی آنها محافظت کرده و از ماندگاری مطلوب اطمینان حاصل کند. مواد مورد استفاده برای بسته بندی پزشکی بستگی زیادی به محتویات و کاربرد نهایی آنها دارد.
داروهای تزریقی، محلول ها و دارویی که باید به راحتی در دسترس باشد، دارای بسته بندی های متنوعی هستند. یکی از مواد محبوب، فویل آلومینیوم است که از داروهای جداگانه در برابر آلودگی ها محافظت می کند.
ورق ها تنها یکی از نمونه های بیشمار استفاده از بسته بندی فویل آلومینیوم در صنعت داروسازی است. بسته بندی فویل نیز معمولا توسط شرکت های پزشکی و آزمایشگاه ها برای حمل و نقل ایمن دستگاه ها و نمونه های پزشکی مانند بطری های نمونه خون و مراقبت از زخم و همچنین دریچه های شیر احیا و لوازم جانبی پزشکی استفاده می شود.
قابلیت انعطاف پذیری و ایمنی فویل آلومینیوم آنها را به انتخاب مطلوب بسته بندی پزشکی در صنعت داروسازی تبدیل کرده است و یک جایگزین مناسب برای بسته بندی سنتی است که از نظر تاریخی عملکردهای محدودی داشته است.
ویژگی های خاص فویل آلومینیوم را برای بسته بندی دارویی مناسب می کند. آنها یک مانع محافظتی ایجاد می کنند که عوامل محیطی مانند رطوبت، اکسیژن و نور را از محصولات پزشکی دور نگه می دارد. این مدت ماندگاری داروها را افزایش می دهد که باعث می شود آنها برای بیماران ایمن تر باشند. کیسه های فویل آلومینیومی بسته بندی دارویی به راحتی مهر و موم می شوند، که محصولات را برای استفاده مجدد مهیا می کنند.
علاوه بر این، از آنجا که جعبه های آلومینیومی سبک و قابل انباشت طراحی شده اند، حمل و حمل آنها بسیار راحت تر است. جعبه های آلومینیوم برای بخش دارویی از مواد لایه ای تشکیل شده اند و کاملا استریل هستند و بسته بندی پزشکی می تواند از نظر رنگ و اندازه کاملا سفارشی شود.
واحد تحقیق و توسعه مجتمع چاپ و بسته بندی کیان مهر