موارد بهداشتی در بسته بندی دارو

در مورد مواد دارویی همانطور که انتظار می­‌رود رعایت مسائل بهداشتی بسیار با اهمیت است بنابراین افراد و شرکت‌­های تولید کننده باید مسائل بهداشتی و بهداشت در بسته بندی دارو را مورد توجه قرار دهند. نوع و نحوه­‌ی بسته بندی در بهداشت و سلامت داروهای مختلف بسیار موثر است. همانطور که می‌دانید مقادیر دارویی با دوزها و انواع مختلف به اشکال مختلف مورد مصرف افراد قرار می­‌گیرند. اغلب مواد دارویی با عوامل طبیعی و محیطی مانند اکسیژن، گرما، رطوبت و نور واکنش نشان داده و ممکن است این عوامل خارجی بر ترکیبات و تاثیرات داروها تاثیر بگذارد. حال چیزی که مانع از تاثیرات عوامل محیطی بر انواع داروها می‌شود مشخصا استفاده از بسته بندی مناسب برای داروهایی مثل قرص­‌ها یا شربت­‌های دارویی است.

 

بیشتر بخوانید: چه نکاتی باید روی بسته بندی مهتابی نوشته شود ؟

 

فهرست:

(با کلیک بر روی هر عنوان به توضیحات بیشتر هدایت شوید.)

 

 

بنابراین در انواع داروها باید از بسته بندی مناسب با همان دارو استفاده و نکات بهداشت در بسته بندی دارو را رعایت کرد تا داروها بدون تاثیرات محیطی به مصرف برسند و بیماران با آسودگی خاطر داروها را مورد استفاده قرار دهند.

رعایت بهداشت در بسته بندی دارو در شرکت کیان مهر
نمونه رعایت بهداشت در بسته بندی دارو در شرکت کیان مهر

طراحی بسته بندی داروها مانند دیگر موارد مورد استفاده که دارای بسته بندی هستند دارای فاکتورها و جنبه­‌های متفاوتی هستند.

اما در این بسته بندی­‌ها اولین موردی که به آن باید توجه داشت، موارد بهداشتی و مراقبتی است. به همین جهت بسته بندی­‌های دارویی تفاوت‌هایی با دیگر بسته بندی­‌ها دارند.

انجام فعالیت بسته‌بندی داروها دارای قوانینی است که باید بی چون و چرا رعایت شود و طرح­های ارائه شده توسط تولید کنندگان باید مورد تایید قرار بگیرد و به تولید برسند.

طراحان باید بسته بندی داروها را مناسب با دوزهای مورد استفاده توسط بیماران طراحی و بهداشت در بسته بندی دارو را رعایت کنند و در همان فضای کم و محدودی که در دسترس دارند تمام استانداردهای تولیدی و صنعتی این محصولات پر مصرف را رعایت کنند.

اهمیت فروش و بازاریابی محصولات دارویی هم در مسئله تولید بسته بندی دارای اهمیت زیادی است و در طراحی جعبه­‌های دارویی که اولین مورد قابل مشاهده توسط مصرف کننده است باید دارای ظاهری قابل قبول در کنار رعایت مقررات و استانداردها باشد.

با توجه به این مسائل افرادی که طراحی این بسته بندی­‌ها را به عهده دارند باید همه جزییات را مورد توجه قرار دهند تا محصول با مشکل مواجه نشود.

بسته بندی استاندارد برای انواع داروها و بهداشت در بسته بندی دارو

اغلب داروها و قرص‌­ها درون بسته بندی­‌های پلاستیکی که دارای روکشی آلومینیومی هستند، قرار گرفته‌­اند. این بسته بندی‌­ها به خوبی قرص‌­ها و داروها را در برابر عوامل خارجی و محیطی محافظت می‌کنند و برای رعایت بهداشت در بسته بندی دارو بسیار مناسب هستند. همچنین با چاپ اسم و مقدار دوز داروی داخل بسته بندی، مصرف کننده را از محتویات داخل و همچنین میزان و دوز آن مطلع می‌کند.

 

بیشتر بخوانید: بسته بندی محصولات بهداشتی و نکات مهم درباره آن 

 

این بسته بندی­‌ها با اشکال مختلف و با تعدادی متفاوت مناسب با تجویزهای پزشکی و مصارف دارویی توسط بیماران درون جعبه‌­هایی قرار می‌گیرند که این جعبه­‌ها مقادیری قابل توجه از اطلاعات مربوط به دارویی که داخل آنها قرار دارد را به علاوه با رعایت قوانین مورد نظر و بحث فروش و بازاریابی به همراه دارند.

شما زمانی که به داروخانه رفته و قصد خرید دارویی را دارید ممکن است با بسته بندی­‌های متفاوتی از این دارو مواجه شوید که همه­ی آنها قبل از اینکه درون طبقه‌­های داروخانه قرار بگیرند مورد تایید و تولید قرار گرفته­‌اند و فقط تولید کنندگان متفاوتی دارند. شما با ارائه­‌ی نسخه‌­ی پزشکی داروی مورد نظر خود را تحویل گرفته و اطلاعاتی در مورد نحوه­­‌ی نگهداری و مصرف دارو روی جعبه­‌ی بسته بندی آن مشاهده کنید.

این اطلاعات به همراه تاریخ تولید و انقضای دارو  باید روی جعبه‌­های استاندارد باشد و شما برای نگهداری بهتر از داروی خریداری شده باید از آنها پیروی کنید. جعبه‌های بسته بندی دارویی معمولا بسته بندی دوم یا ثانویه در مورد محصولات دارویی هستند.  بسته بندی­‌های اولیه داروها شامل بسته بندی پلاستیکی در قرص‌­ها و بطری های شیشه‌­ای و پلاستیکی مورد استفاده برای بسته بندی شربت­‌های دارویی است.

مقادیر دارویی معمولا اول در بسته بندی­‌های اویله خود قرار گرفته و در برابر عوامل محیطی مصون می­‌مانند و سپس درون بسته بندی­‌های دوم یعنی همان جعبه‌­ها قرار می‌گیرند و بعد به قفسه داروخانه­‌ها منتقل می‌شوند. پس داروهای استاندارد معمولا این دو مدل بسته بندی را شامل می‌­شوند.

انواع بسته بندی­‌های مختلف داروها

در بسته بندی انواع داروها برای حفظ بهداشت در بسته بندی دارو معمولا از بسته بندی­‌های پلاستیکی، شیشه­‌ای و آلومینیومی استفاده می­‌شود. برای بسته بندی قرص‌‌­ها از پلاستیک با روکش آلومینیومی یا بسته بندی با پوشش کلی آلومینیومی استفاده می‌­شود.  همچنین بعضی از قرص‌­ها درون بطری­‌های پلاستیکی نگهداری می­‌شوند و به فروش می‌رسند. در مورد شربت­‌های دارویی نسبت به انواع و مدل نگهداری مورد نیاز آنها، شربت­ها را درون بطری­‌های شیشه‌­ای یا پلاستیکی با درب­‌هایی پلمپ شده نگهداری شده و مورد مصرف عوام قرار می‌گیرند. بطری­‌های نگهدارنده‌­ی شربت‌های دارویی معمولا دارای رنگ‌های تیره هستند تا از شربت دارویی درون خود در برابر نور و گرما نگهداری کنند.

موارد بهداشتی در بسته بندی دارو

بسته بندی‌­های دارویی به چندین شکل و بخش تقسیم می­‌شوند که از این موارد می‌توان بطری­‌ها، قرص­‌ها، سرنگ و آمپول و دیگر انواع این موارد هستند.

در بسته بندی سرنگ­‌ها و آمپول­‌ها معمولا از مواد پلاستیکی استفاده شده است که درون بسته بندی­‌هایی متشکل از پلاستیکی شفاف با روکش کاغذی استفاده است.

انواع این بسته بندی­‌ها در شرایطی دور از میکروب‌­ها و به صورت استریل صورت می‌گیرد تا در روند مصرف شخص بیمار مشکلی صورت نگیرد.

استفاده از آلومینیوم در این بسته بندی­‌ها از چندین جهت مفید و با اهمیت واقع شده است.

آلومینیوم به خوبی از ورود میکروب­‌ها جلوگیری کرده و از داروها در برابر عوامل خارجی نگهداری می‌کند و موجب می­‌گردد تا ماندگاری داروها به طور قابل توجهی افزایش پیدا کند.

همچنین یکی دیگر از نکاتی که در تولید بسته بندی اهمیت دارد این است که استفاده از دارو در کنار عایق بودن بسته بندی، راحت باشد.

استفاده ورقه­‌های آلومینیومی به راحتی در مورد این مسئله پاسخ گو و مفید واقع شدند و شما می‌توانید فقط با مقداری فشار که بر روی قسمت پلاستیکی وارد می­‌کنید، قرص مورد نظر خود را جهت مصرف در دست داشته باشید.

حال به بررسی برخی مشکلات بزرگ در مورد طراحی بسته بندی­‌های داروها و مشکلات اصلی این صنعت میپردازیم که به مسائل بسیار مهمی در این رابطه تبدیل شده‌­اند.

 

بیشتر بخوانید: جنس کارتون و مقوا برای بسته بندی دارو 

 

موارد قابل توجه در بسته بندی داروها

بسته بندی­‌ها باید طوری باشند که در کنار همه‌ی موارد مهم مورد نیاز مثل عایق بودن، بهداشت در بسته بندی دارو و استفاده راحت توسط بزرگسالان، باید به نحوی باشند که کودکان قادر نباشند آنها را به راحتی آنها را مورد استفاده قرار دهند. سال‌ها پیش در بسته بندی نوعی اسمارتیس که مواد خوراکی محسوب می‌­شود که مخاطب مصرف کننده آن بیشتر کودکان هستند اشتباه بزرگی صورت گرفت. بسته بندی این مواد خوراکی را شبیه به قرص­‌های دارویی طراحی و به بازار عرضه کردند که پس از گذشت مدتی از این موضوع کودکان زیادی بسته­‌های قرص را با اسمارتیس اشتباه گرفته و آسیب دیدند. در مورد شربت‌­های دارویی و دیگر قرص‌­های مضر که درون بطری­‌های شیشه‌­ای یا پلاستیکی نگهداری و عرضه می­‌شوند استفاده از درب­‌های پلمپ شده و سخت باز شو بسیار در این رابطه کارآمد بوده است.

قطعا شما هم با این درب‌­ها مواجه شده­اید، درب­‌هایی که برای باز کردن زمانی که آنها را می‌چرخانید درب بطری باز نمی­شود و حرز می­‌چرخد. شما برای باز کردن درب بطری به جز چرخاندن قسمت خارجی درب را فشار دهید تا خارهای داخلی آن با هم درگیر شده و درب بطری باز شود. همه‌­ی بزرگسالان به راحتی این درب­ها را باز می­‌کنند. اما برای کودکانی که آسیب پذیر هستند باز کردن این درب­‌ها بسیار مشکل است. از آن گذشته بر روی قرص‌­ها و داروهایی که در صورت استفاده مشکلاتی جدی برای کودکان یا افرادی که مشکلات خاصی دارند که این دارو برای آنها مضر است اخطاری مبنی بر نگهداری دور از دست اطفال و یا در صورت داشتن مشکل فیزیکی استفاده از آنرا با مشورت با پزشکان توصیه کرده است.

همانطور که می­دانید برخی داروها در کنار خواص مفیدی که برای بیماران خاص دارند، برای افرادی با شرایط خاص عوارضی را به همراه دارند که این نکات توسط نکاتی نوشته شده در بسته بندی یا برگ‌ه­ای که درون بسته بندی قرار دارد به اطلاع مصرف کنندگان میرسد و باید به این موارد قبل از مصرف دقت کرد.

یکی دیگر از مشکلاتی که بسته بندی‌­ها با هم دارند شباهت زیاد برخی از آنها است. شما ممکن است چندین دارو را بعد از ورود به داروخانه مشاهده کنید که تشخیص آنها از یکدیگر برای شما مشکل باشد یا داروهایی را مشاهده کنید که کاملا ظاهری یکسان دارند و فقط تفاوت آنها در دوز داروی موجود در آنها باشد.

بنابراین باید در مصرف داروها به این نکات توجه کنید تا دچار اشتباه نشوید. همچنین بعد از تحویل دارو­ها از داروخانه، دوباره به پزشک خود مراجعه کنید تا داروهای شما را چک کند و از خرید و مصرف درست شما اطمینان حاصل شود.

موارد مورد توجه توسط تولید کنندگان برای بهداشت در بسته بندی دارو

افراد و شرکت‌هایی که روی به تولید و طراحی بسته بندی مقادیر دارویی آورده­‌اند باید از دستگاه­‌های به روز در شرایط کاملا بهداشتی استفاده کنند. همچنین در چاپخانه‌­هایی که روی بسته بندی­‌های دارویی کار می‌­کنند ایجاد سازگاری بین ماشین آلات صنعتی و افراد کارمند در این جهت در محیطی که به طور مرتب از نظر بهداشتی و ایمنی چک می­‌شود بسیار با اهمیت است.

در این بین مقادیر چاپ شده برروی بسته بندی­‌ها باید دارای کیفیت کافی و بدون هیچ گونه مشکل چاپی انجام شود. از دیگر نکات قابل توجه توسط تولیدکنندگان بسته بندی دارویی می‌توان به راحتی نگهداری و جابه‌­جایی داروها اشاره کرد. افراد و داروخانه­‌ها باید قادر باشند داروها با بسته بندی­‌های مناسب را درون انبار و یا شلف و قفسه­‌ها به راحتی و بدون مشکل نگهداری کنند.

طراحی بسته بندی دارویی و بهداشت در بسته بندی دارو
نمونه کار بسته بندی جعبه دارویی و بهداشت در بسته بندی دارو

همچنین بسته بندی‌­ها باید دارای کیفیت کافی و بهداشت در بسته بندی دارو باشند تا در بارگیری­‌ها و جابه‌جایی‌های داروها به راحتی آسیب نبینند و این اعمال به راحتی انجام شوند. این موضوع در بحث توزیع و فروش داروها نقش بسزایی دارد.

برچسب­‌های حاوی اطلاعات لازم و همچنین برچسب تایید و اصالت داروها باید کامل و بدون مشکل بر روی بسته بندی‌­ها دیده شوند.  این برچسب‌­ها توسط تولید کنندگان پس از بسته بندی و چک شدن داروها بر روی جعبه‌­ها و بسته بندی­‌ها نصب می­‌شوند و اطلاعات مفید و لازم را در اختیار خریداران و مصرف کنندگان قرار می‌دهند.

همچنین چاپ روی بسته بندی­‌های دارویی باید با استفاده از فونت و سایز مناسب و همچنین استفاده درست و صحیح از رنگ‌ها باشد و دارای تاثیر گذاری مناسب جهت جذب خریداران باشد.

 

بیشتر بخوانید: آیا بسته بندی های پلاستیکی بهداشتی تر هستند ؟

 

همچنین موادی که در بسته بندی از آنها استفاده می‌کنند باید دارای جنس مناسبی باشد که همه­‌ی موارد مورد نظر در بسته بندی را شامل شود. معمولا این مواد پلاستیک، شیشه، کاغذ، مقوا و آلومینیوم هستند.

برخی از بسته بندی­ها هم دارای رهگیری هستند و شما می‌توانید با استفاده از آن از اصالت دارویی که خریداری کردید اطمینان حاصل کنید.

بسته بندی و حمایت از محیط زیست

طی پیش بینی‌­های به عمل آمده از سوی دوستداران و شبکه‌­های حمایت از محیط زیست، با این روندی که انسان پیش میرود انتظار می­‌رود تا 30 سال آینده میزان زباله‌­های پلاستیکی موجود در آبها چیزی حدود سه برابر ماهی­‌های آبهای آزاد شود. با توجه به این موضوع اکثریت کشورها روی به استفاده کمتر و قدم به سمت حذف این ماده از بسیاری از موارد مورد استفاده­ی آن بردارند.

با توجه به این موضوع که فرایند چاپ و بسته بندی داروها دارای موانع و موارد قابل توجه بسیاری است و پلاستیک یک ماده­ی اصلی در نگهداری و بسته بندی داروها است، رفتن به این سمت که پلاستیک را از این صنعت حذف کنند کار بسیار سختی به نظر می‌رسد.  با این حال در کشورهایی مانند انگلیس از امسال محدودیت­‌هایی در استفاده از پلاستیک در نظر گرفته شده است و تولید کنندگان و طراحان بسته بندی‌­های دارویی در این کشور درخواست معافیت از این محدودیت­‌ها را داده­‌اند که حداقل تا زمانی که ماده­ی جدیدی را بتوان به عنوان جایگزین پلاستیک در این صنعت مورد استفاده قرار داد این فعالیت‌­ها معاف از جریمه­‌ها و مالیات­‌ها باشند.

اما دیگر استفاده کنندگان از پلاستیک در بسته بندی­‌ها و دیگر فعالیت­‌ها یا باید پرداخت جریمه‌­ها را قبول کنند یا از یک ماده‌­ی دیگر که پایه‌­ی زیستی داشته باشد و قابل تجزیه باشد استفاده کنند تا حد امکان آسیب­‌های کمتری به محیط زیست توسط فعالیت‌­های مختلف وارد شود.

واحد تحقیق و توسعه مجتمع چاپ و بسته بندی کیان مهر