برای انجام فعالیتهای بهداشتی کودک باید از لوازم بهداشتی کودکان استفاده نمود.تهیه لوازم بهداشتی مناسب اهمیت بسیار زیادی دارد.به طور کلی در طراحی محصولات بهداشتی نکات زیادی مورد توجه قرار میگیرد. برای طراحی بسته بندی لوازم بهداشتی، مخاطبان اصلی باید شناسایی شوند. طوری که طراحان باید بدانند آن محصول برای چه قشری از جامعه و در چه گروه سنی تولید میگردد. طراحان لوازم بهداشتی معمولا از ایدههای مختلف و تصاویر گوناگون برای ایجاد تنوع در محصولات استفاده مینمایند. رنگ و فونت موجود بر روی بسته بندی محصولات باید مخصوص همان گروه سنی و جنسی طراحی شود. به طور مثال برای لوازم بهداشتی مخصوص بانوان از رنگهایی که حس آرامش را به وجود میآورند، استفاده میشود.از جمله این رنگها میتوان به سفید طلایی، سفید مشکی، بنفش طلایی، سفید صورتی و سفید قرمز اشاره نمود. در لوازم بهداشتی آقایان معمولا از رنگهای تیره استفاده میگردد. رنگهای تیره از لحاظ روانشناسی نشان از پایداری و نفوذپذیری دارند.اما در طراحی لوازم بهداشتی کودکان بهتر است رنگهای روشن و تصاویر کودکانه به کار برده شود.چرا که اینگونه طراحیها حس لطافت و ملایمت را به وجود میآورد. هر چند فونت بسته بندی محصولات باید ساده باشد تا راحت و سریع خوانده شود اما برای هر گروه سنی و جنسی فونت خاصی توصیه میشود. در لوازم بهداشتی آقایان فونتهای رسمی و ساده به کار میرود. در حالی که برای لوازم بهداشتی کودکان فونتهای فانتزی توصیه میگردد. به طور کلی طراحی لوازم بهداشتی کودکان نیاز به خلاقیت بیشتری دارد.
در انتخاب لوازم بهداشتی کودکان فاکتورها و نکات بسیار مهم و اساسی وجود دارند که آگاهی از آنها ضروری است. از جمله لوازم بهداشتی که برای نوزادان و کودکان مورد نیاز هستند، میتوان به مسواک، خمیر دندان کودک، ناخنگیر، شانه، شامپو سر و شامپو بدن، پوشک، لیف، دستمال مرطوب، روغن بدن، کرم ضد آفتاب، پماد سوختگی، حوله حمام، پودر بچه و غیره اشاره کرد. در ادامه به بررسی طراحی مناسب برخی از این لوازم بهداشتی کودکان میپردازیم.
برخی کودکان از حمام نمودن میترسند یا تمایل زیادی به حمام رفتن ندارند. با روشهای مختلفی میتوان حمام کردن را برای کودک جذاب نمود. یکی از این روشها انتخاب شامپویی است که با خاصیت ایجاد کف زیاد طراحی شده است چرا که کودکان از کف و حبابهای حاصل از مواد شوینده بسیار لذت میبرند. انتخاب شامپویی با طراحی بسته بندی کودکانه میتواند راه حل دیگری برای جذاب نمودن استحمام باشد. بسیاری از شرکتهای تولید کننده لوازم بهداشتی کودکان در طراحی شامپوهای کودک خود از روشهای خلاقانهای استفاده میکنند تا کودکان را به حمام رفتن تشویق نمایند. فرمولاسیون شامپوهای کودک معمولا به گونهای است که خاصیت قلیایی کمی دارند و دارای PH تقریبا خنثی هستند. شامپوهای بزرگسالان به دلیل خاصیت قلیایی بالایی که دارند سبب خشکی پوست و مو برای کودک میشوند.
بنابراین برای پوست و مو کودک که بسیار ظریف و لطیف است، شامپو بزرگسالان مناسب نیست و باید از شامپو مخصوص کودکان استفاده نمود. بر اساس آنچه گفته شد برای داشتن یک انتخاب مناسب شامپو کودک باید به دقت اطلاعات موجود بر روی محصول خوانده شود تا ویژگیها و مواد تشکیل دهنده آن مورد بررسی قرار گیرد. بنابراین طراحان لوازم بهداشتی کودکان باید در طراحی برچسبهای مناسب بسیار دقت نمایند تا دستورالعملهای مربوط به آن محصول به راحتی در دسترس باشد و به آسانی خوانده شود.
کرم مرطوب کننده و کرم ضد آفتاب کودک:پوست لطیف کودکان به دلیل حساس بودن، نیازمند مراقبتهای ویژه است.خشکی پوست نیز در کودکان با توجه به نازک بودن پوست آنها بسیار رایج است. برای حل این مسأله طراحان لوازم بهداشتی کودکان، کرمهای مرطوب کننده با فرمولاسیون ویژه کودک را طراحی نمودهاند. کرم مرطوب کننده کودک باید دارای خصوصیات منحصر به فردی باشد. این کرم باید جذب سریع و راحتی بر روی پوست داشته باشد چرا که پوست کودک چربی اضافه ندارد و پوشیده از لایههای چربی نیست. از خصوصیات دیگر این کرمها این است که باید فاقد چربی باشند. در غیر این صورت به پوست کودک آسیب وارد میشود. در واقع یک کرم مرطوب کننده خوب و با کیفیت برای کودکان نباید احساس چربی بر روی پوست آنها به وجود آورد. ویژگیهای بسیار زیادی برای کرم مرطوب کننده کودک عنوان میشود که از مهمترین آنها میتوان به حفظ رطوبت پوست، درمان حساسیتهای پوستی، فاقد پارافین و ضد حساسیت بودن و داشتن خاصیت التیام بخش اشاره نمود. اطلاع داشتن از مواد تشکیل دهنده کرم مرطوب کننده کودک برای یک انتخاب درست و باکیفیت بسیار ضروری است. زیرا در برخی از کرمهای بیکیفیت مواد شیمیایی به کار رفته است که برای کودک بسیار مضر و خطرناک شناخته میشود. بنابراین طراحی فونت مناسب و خوانا برای درج اطلاعات بر روی این کرمها که توسط طراحان لوازم بهداشتی کودکان انجام میگردد، بسیار حایز اهمیت است.
کرم ضد آفتاب یکی از ضروریترین لوازم بهداشتی کودکان محسوب میشود. پوست کودکان در برابر اشعه خورشید بسیار آسیبپذیر است. بنابراین باید با انتخاب یک کرم ضد آفتاب خوب و مناسب از آفتاب سوختگی جلوگیری نمود و سلامت پوست کودک را تضمین کرد. چون تنها ضرر اشعه خورشید آفتاب سوختگی نیست و اگر کودک به مدت طولانی در معرض نور خورشید قرار گیرد، ممکن است در آینده دچار بیماریهای پوستی گردد. کرمهای ضد آفتاب برای کودکان بالای 6 ماه در صورتی که مشکلات پوستی نداشته باشند، قابل استفاده است. در هنگام استفاده از این کرمها باید دقت نمود که پوست کودک با حجم مناسبی از کرم پوشانده شود و اطراف چشم نیز کرم زده نشود چون ممکن است وارد چشم گردد.برخی از ضد آفتابها دارای ترکیبی به نام زینک اکساید هستند که باعث ایجاد رنگ سفید بر روی پوست میگردد.
ایجاد این حالت جای نگرانی ندارد و نشان از بی کیفیت بودن کرم نیست. در ترکیبات برخی از ضدآفتابها نیز ویتامین E و دکسپانتنول دیده میشود که سیستم ایمنی کودک را تقویت میکند. مقاوم بودن ضد آفتابها در برابر آب و قابلیت استفاده آنها برای پوستهای آتوپیک از جمله مزیتهای یک کرم ضد آفتاب خوب به شمار میآید. یک کرم ضد آفتاب کودک علاوه بر اینکه باید از نظر ترکیبات باکیفیت و مناسب پوست کودک باشد، طراحی بسته بندی آن نیز بسیار مهم است. در طراحی بسته بندی کرم ضد آفتاب باید نحوه استفاده راحت در نظر گرفته شود.
به طور مثال برخی از نمونههای این کرم در بازار به صورت اسپری عرضه میشوند که طراحی این اسپری ضد آفتاب سبب سهولت در استفاده میگردد. در طراحی بسته بندی این محصول، برای درج اطلاعات میتوان از فونتهای مناسب در سایزهای گوناگون و با رنگهای مختلف استفاده نمود. طوری که دادههای مهم به صورت واضح و برجسته دیده شوند. به عنوان مثال میتوان مقدار SPF محصول را با فونت بزرگتر و رنگ واضحتري طراحی نمود تا این ویژگی مهم به آسانی قابل مشاهده باشد.
در طراحی مسواک کودک میتوان از رنگهای مختلف استفاده نمود اما برای جذب بیشتر کودکان بهتر است از تصاویر نیز بر روی دسته مسواکها استفاده گردد. مثلا چاپ عکس شخصیتهای مختلف کارتونی بر روی مسواک میتواند بسیار تأثیرگذار باشد و یا دسته مسواک به شکل یک شخصیت معروف کارتونی طراحی گردد. در میان مسواکهایی با طراحی شخصیتهای گوناگون باید به کودک اجازه داد تا شخصیت کارتونی مورد علاقه خود را انتخاب نماید. نرم و راحت بودن مسواک نیز باید در کنار طراحیهای مختلف برای انتخاب مناسب، در نظر گرفته شود. برای مراقبت از دندانها باید بعد از یافتن مسواک خوب و مورد علاقه کودک، به دنبال یک خمیردندان مناسب بود. خمیردندانهای مناسب کودکان به عنوان یکی از محصولات پرطرفدار در دسته لوازم بهداشتی کودکان قرار میگیرد. طراحان این محصول معمولا از اشکال زیبایی برای بستهبندی استفاده مینمایند.
همچنین این محصول بهداشتی برای کودکان دارای طعمهای مختلفی است تا استفاده از آن برای کودکان خوشایند گردد. خمیردندان کودکان با خمیر دندان بزرگسالان تفاوتهایی دارد. یکی از این تفاوتها میزان فلوراید استفاده شده در آنهاست. فلوراید موجود در خمیردندان باعث استحکام دندانها، تمیز شدن آنها و جلوگیری از پوسیدگی در آنها میگردد که مقدار آن در خمیر دندان بزگسالان بالاتر از خمیردندان کودکان است.وجود فلوراید در خمیر دندان کودکان نیز به میزان کم لازم است چرا که مانع ایجاد پوسیدگی در دندانهای آنها میشود اما باید مراقب بود که کودک خمیر دندان را نبلعد.
ولی اگر اشتباها خمیر دندان بلعیده شود نیز مشکلی به وجود نمیآید. با وجود این برای والدینی که نسبت به این موضوع حساس هستند، انواع خمیر دندان بدون فلوراید هم طراحی شده است و در بازار موجود است. برخی از خمیردندانهای کودک ضد پلاک و ضد باکتری هستند و طوری طراحی شدهاند که بدون از بین بردن مینای دندان به سلامت لثهها کمک میکنند. برای ایجاد طعمهای متنوع از عصارههایی مانند موز و توت فرنگی استفاده میشود که با توجه به سلیقه کودک باید طعم مورد نظر انتخاب شود. در طراحی خمیردندان کودکان داشتن فرمولاسیون منحصر به فرد، استفاده از طعمهای متنوع و رنگهای جذاب بر روی خمیردندان از مزیتهای اصلی به شمار میآید.
لوازم بهداشتی کودکان دارای یک لیست بسیار طولانی است که از تنوع خیلی زیادی نیز برخوردار است. تنوع بالای این محصولات علاوه بر زیاد بودن تعداد آنها، به دلیل طراحیهای گوناگون نیز هست. طراحی لوازم بهداشتی کودکان دارای اصول خاصی است که باید با ظرافت بالایی انجام پذیرد و فاکتورهای مهم و اساسی در آن رعایت گردد. با توجه به اهمیت زیاد سلامت در کودکان، کیفیت و جنس این محصولات بسیار مهم تلقی میشود و باید اطلاعات مربوط به آنها با طراحی دقیق به طور کامل بر روی هر محصول درج گردد. به همین دلیل طراحان لوازم بهداشتی کودکان نهایت دقت را مینمایند تا بتوانند تمام نکات مهم مربوط به هر یک از این محصولات را از جمله شکل، رنگ، اندازه، بستهبندی و غیره رعایت کنند و یک محصول با کیفیت را برای کودکان ارایه دهند.
واحد تحقیق و توسعه مجتمع چاپ و بسته بندی کیان مهر